บอลวาล์ว คืออะไร ? มีกี่ประเภทพร้อมแนะนำแหล่งซื้อ | Ball Valves

หนึ่งในประเภทวาล์วที่เรียกได้ว่าเป็นพื้นฐานในงานอุตสาหกรรมและในครัวเรือนก็คือบอลวาล์ว วาล์วสำคัญที่มีการทำงานไม่ซับซ้อน ช่วยออกแบบและควบคุมการผลิต การใช้งานของไหลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในภาคครัวเรือนเราอาจเคยได้ยินผู้ใช้เรียกติดปากว่า “ก๊อกน้ำ” นั่นเองครับ ในบทความนี้ปาโก้ จะมาอธิบายว่า Ball Valve คืออะไร หลักการทำงาน ทิศทางการไหล ขนาดของบอลวาล์ว วัสดุ ยี่ห้อ และแนะนำแหล่งสั่งซื้อบอลวาล์วคุณภาพ หากพร้อมแล้วไปรู้จักกับบอลวาล์วกันเลยครับ

บอลวาล์ว (Ball valves) คืออะไร ?

Ball Valves คือ วาล์วที่ควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซโดยใช้ลูกบอลทรงกลมที่มีรูตรงกลางเป็นตัวปิดกั้นการไหลของของเหลวหรือก๊าซ

ชื่อภาษาอังกฤษ : Ball Valves  ชื่อภาษาไทย : บอลวาล์ว, ก๊อกน้ำ

บอลวาล์วประกอบด้วย(ภาพที่ 1) ลูกบอลทรงกลมที่มีรูตรงกลาง(Ball), แกน(Stem), ก้านบิด(Leaver), และบ่ายึดลูกบอล(Ball Seats) โดยลูกบอลจะวางอยู่ระหว่างบ่ายึดทั้ง 2 ข้างและมีก้านบิดที่เชื่อมต่อกับกลไกการทำงาน เมื่อทำการหมุนก้านลูกบอลจะหมุนตามไปด้วย โดยตำแหน่งของลูกบอลจะเป็นตัวควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซให้ปิดกั้นหรือไหลผ่านได้(ตามภาพที่ 2)

ประเภทของบอลวาล์ว

บอลวาล์วแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่

• บอลวาล์วแบบรูเต็ม (Full Port Ball Valve) : รูของลูกบอลมีขนาดเท่ากับขนาดของท่อ มักใช้สำหรับควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซที่มีอัตราการไหลสูง
• บอลวาล์วแบบรูลด (Reduced Port Ball Valve) : รูของลูกบอลมีขนาดเล็กกว่าขนาดของท่อ มักใช้สำหรับควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซที่มีอัตราการไหลต่ำ

บอลวาล์ว 1 ชิ้น, 2 ชิ้น, 3 ชิ้น (Ball valve 1pc, 2pc and 3pc)

การเรียกบอลวาล์วแบบนี้เป็นการเรียกในวงการอุตสาหกรรม เนื่องจาก Ball valve ที่ถูกนำมาติดตั้งในโรงงานมีการออกแบบเพื่อให้ง่ายต่อการติดตั้งเข้ากับหน้าแปลน ผู้ผลิตจึงแบ่งบอลวาล์ว 1 ตัวออกเป็นหลายส่วน เป็นที่มาของการเรียกบอลวาล์ว 1 ชิ้น 2 ชิ้น และ 3 ชิ้น โดยมีความแตกต่างกันดังนี้

• Ball valve 1 pc : บอลวาล์ว 1 ชิ้น ตัววาล์วจะไม่มีรอยต่อ นิยมใช้กับวาล์วขนาดเล็ก เช่น 1/2″ – 1″ ส่วนใหญ่ติดตั้งแบบเกลียว โอกาสรั่วซึมน้อย
• Ball valve 2 pc : บอลวาล์ว 2 ชิ้น ตัววาล์วจะถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วน นิยมใช้กับวาล์วขนาดใหญ่หรือจำเป็นต้องติดตั้งโดยการเชื่อมหรือติดตั้งโดยใช้หน้าแปลนกับท่อ 1 ด้าน
• Ball valve 3 pc : บอลวาล์ว 3 ชิ้น ตัววาล์วจะถูกแบ่งออกเป็น 3 ส่วน โดยนิยมใช้ทั้งวาล์วขนาดเล็กและใหญ่ ส่วนใหญ่เลือกใช้วาล์วแบบนี้เพราะจำเป็นต้องเชื่อมหรือวาล์วด้วยหน้าแปลนกับท่อทั้ง 2 ด้าน

วิดีโออธิบาย : รู้ก่อนซื้อ เปรียบเทียบบอลวาล์ว 1 ชิ้น 2 ชิ้น 3 ชิ้น

ทิศทางการไหลของบอลวาล์ว

โดยทั่วไปบอลวาล์วจะมีทิศทางการไหลอยู่ 2 แบบ ได้แก่ 2 ทาง และ 3 ทาง โดยบอลวาล์ว 2 ทาง และ 3 ทาง ต่างกันที่จำนวนทิศทางการไหลของของเหลวหรือก๊าซ โดยบอลวาล์ว 2 ทาง มีทิศทางการไหลเพียง 2 ทิศทาง คือ ปิด และเปิด ในขณะที่บอลวาล์ว 3 ทาง มีทิศทางการไหล 3 ทิศทาง คือ ปิด ปล่อยออก และปล่อยออกทั้งสองทาง

บอลวาล์ว 2 ทาง

บอลวาล์ว 2 ทาง พบได้ทั่วไป มักใช้สำหรับเปิดหรือปิดการไหลของของเหลวหรือก๊าซ โดยลูกบอลจะหมุน 90 องศาเพื่อเปลี่ยนตำแหน่งจากปิดเป็นเปิด หรือจากเปิดเป็นปิด

บอลวาล์ว 3 ทาง (3Ways ball valve)

บอลวาล์ว 3 ทาง มักใช้สำหรับเปลี่ยนทิศทางการไหลของของเหลวหรือก๊าซ โดยลูกบอลจะหมุน 180 องศาเพื่อเปลี่ยนตำแหน่งจากปิดเป็นปล่อยออก หรือจากปล่อยออกเป็นปล่อยออกทั้งสองทาง ซึ่งแบบ 3 ทางสามารถแบ่งแยกย่อยเป็น 2 รูปแบบ คือ รูปแบบ L-Port และ รูปแบบ T-Port

ข้อดีและข้อเสีย

การเลือกใช้งานบอลวาล์วมีข้อดีและข้อเสียดังนี้

ข้อดีของบอลวาล์ว

• ใช้งานง่าย
• ทนทาน
• ทนต่อการกัดกร่อน
• ใช้งานได้หลากหลาย

ข้อเสียของบอลวาล์ว

• ทำให้เกิดการสูญเสียแรงดัน หรือ Pressure Drop
• ไม่สามารถปิดสนิทได้ 100%
• อาจไม่เหมาะกับการใช้งานที่ต้องเร่ง-หรี่ของไหล

สรุป

บอลวาล์วถือเป็นอีกตัวเลือกที่ดีในการวางระบบท่อ ด้วยความใช้ง่าย ราคาไม่แพง รวมถึงมีตัวเลือกให้ใช้งานในรูปแบบที่แตกต่างกันอย่างเช่น บอลวาล์ว 2 ทาง หรือ 3 ทาง วัสดุทองเหลือง สแตนเลส หรือพลาสติก ทำให้ผู้ใช้สามารถออกแบบระบบท่อได้ยอ่างมีประสิทธิภาพ หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ให้กับผู้อ่านทุกท่านครับ

จำหน่ายบอลวาล์วโดย บริษัท ปาโก้ เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด

เรามีบอลวาล์วให้เลือกหลายประเภทรวมถึงหลายยี่ห้อ เช่น Ball valve KITZ, Arita, WELL และยี่ห้ออื่น ๆ อีกมากมาย