Fitting คืออะไร ? ข้อต่อpvc ทองเหลือง สแตนเลส ในระบบท่อและนิวเมติกส์

Fitting ชิ้นส่วนสำคัญในอุตสาหกรรม มีส่วนสำคัญในการเชื่อมต่อระบบท่อ วาล์ว เครื่องมือวัด หรืออุปกรณ์อื่น ๆ ในระบบการผลิต ซึ่งทำจากหลายวัสดุ ไม่ว่าจะเป็น ข้อต่อ pvc ทองเหลือง หรือสแตนเลส ในบทความนี้เราได้รวบรวม Fitting ประเภทต่าง ๆ ที่มีจำหน่ายและใช้งานในปัจจุบัน เพื่อให้คุณสามารถเรียกชื่อข้อต่อต่าง ๆ ได้อย่างถูกต้อง ลดความสับสนและข้อผิดพลาดระหว่างการสั่งซื้อครับ

Fitting คืออะไร ?

ข้อต่อ (Fitting) หรือ ฟิตติ้ง เป็นอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับเชื่อมต่อสายลมหรือท่อ หรือเชื่อมต่อระหว่างสายลมกับอุปกรณ์ มีลักษณะที่แตกต่างกัน ซึ่งขึ้นอยู่กับการใช้งาน ลักษณะโครงสร้างภายในข้อต่อ Fitting จะมีซีลสำหรับป้องกันการรั่วของลมหรือของไหลที่นำมาใช้งาน จึงเป็นเรื่องที่ง่ายในการต่อลมไปใช้งานตามจุดต่างๆ

ประเภทของข้อต่อ (Fitting)

ข้อต่อ Fitting มีหลากหลายประเภท ขึ้นอยู่กับการใช้งาน โดยสามารถแบ่งประเภทตามลักษณะการใช้งานได้ดังนี้

• ข้อต่อท่อ (Fitting Tube) สำหรับระบบน้ำ เป็นข้อต่อ Fitting ที่ใช้ในการเชื่อมต่อท่อน้ำหรือสายน้ำกับอุปกรณ์ต่างๆ เช่น วาล์วน้ำ ปุ่มกดน้ำ เป็นต้น
• ข้อต่อลม (Pneumatic Fitting) สำหรับระบบนิวเมติกส์ เป็นข้อต่อ Fitting ที่ใช้ในการเชื่อมต่อสายลมหรือท่อส่งลมกับอุปกรณ์นิวเมติกส์ต่างๆ เช่น วาล์ว ปุ่มกด มอเตอร์ลม เป็นต้น

ฟิตติ้งท่อ (Fitting Tube)

ข้อต่อท่อมีหลากหลายชนิด ซึ่งมีชนิดต่าง ๆ และชื่อเรียกที่เป็นสากลดังต่อไปนี้

ชื่อเรียกฟิตติ้ง	ภาพตัวอย่าง	ลักษณะการใช้งาน
อแดปเตอร์ (Adapter)		ใช้สำหรับแปลงเกลียว โดยมีฝั่งหนึ่งเป็นเกลียวใน อีกฝั่งเป็นเกลียวนอก ลักษณะเด่นของ Adapter คือ เกลียวฝั่งตัวเมียจะมีขนาดใหญ่กว่าเกลียวตัวผู้
ข้อต่อลดเหลี่ยม (Bushing)		Bushing หรือ ลดเหลี่ยม มีฝั่งหนึ่งเป็นเกลียวในและอีกฝั่งเป็นเกลียวนอกเช่นเดียวกับ Adapter เพียงแต่ขนาดของเกลียวฝั่งตัวเมียจะเล็กกว่าตัวผู้
แคป (Cap)		ข้อต่อประเภทนี้ใช้ในการปิดปลายสายลมหรือท่อส่งลม มีลักษณะคล้ายฝาครอบโดยมีเกลียวตัวเมียสำหรับขันเข้า
ปลั๊กอุด (Plug)		ทำหน้าที่อุดรูหรือช่องว่างของสายลมหรือท่อส่งลมเหมือน CAP แต่จากต่างแคปที่ใช้เกลียวนอก(ตัวผู้) ในการขันเข้า ลักษณะการติดตั้งเหมือนการอุดรู
ข้อต่อ 4 ทาง (Cross)		ใช้ในการต่อสายลมหรือท่อส่งลมติดตั้งในแนวขวางกัน 4 ทาง
ข้องอ 45 องศา (Elbow 45)		ใช้ในการต่อสายลมหรือท่อส่งลมในมุม 45 องศา
ข้องอ 90 องศา (Elbow 90)		ใช้ในการต่อสายลมหรือท่อส่งลมในมุม 90 องศา
ข้อต่อหางปลา (Hose Nipple)		ใช้ในการต่อสายลมหรือท่อส่งลมเข้ากับอุปกรณ์อื่นๆ ลักษณะเด่นจะมีปลายแหลมสำหรับเสียบสายลมโดยเฉพาะ
ข้อต่อนิปเปิ้ล (Nipple)		ใช้สำหรับต่อท่อที่มีขนาดเท่ากัน โดยลักษณะเกลียวมีขนาดเท่ากันและเป็นตัวผู้ทั้ง 2 ฝั่ง
ข้อต่อ 3 ทาง (Tee)		Tee หรือ ข้อต่อ 3 ทาง มีลักษณะคล้ายตัวอักษร “T” ใช้สำหรับต่อท่อ 3 ทาง
ข้อต่อยูเนี่ยน (Union)		ใช้ในการต่อสายลมหรือท่อส่งลมเข้าด้วยกันแบบถอดเปลี่ยนได้ ลักษณะของ Union มีชิ้นส่วน 3 ชิ้นแยกจากกัน เมื่อนำมาต่อเข้าด้วยกันจะเกิดระยะที่ผู้ใช้งานสามารถเลือกขันเข้าหรือออกได้

ฟิตติ้งลม (Fitting Pneumatic)

ข้อต่อ Fitting Pneumatic เป็นข้อต่อ Fitting ที่ใช้ในการเชื่อมต่อสายลมหรือท่อส่งลมกับอุปกรณ์นิวเมติกส์ต่างๆ โดยข้อต่อ Fitting Pneumatic แต่ละชนิดจะมีรูปทรงและขนาดที่แตกต่างกัน ซึ่งขึ้นอยู่กับการใช้งาน

ข้อต่อ Fitting Pneumatic ที่นิยมใช้กัน

ข้อต่อ Fitting Pneumatic ที่นิยมใช้กัน ได้แก่

• ข้อต่อ Fitting แบบเกลียว เป็นข้อต่อ Fitting ที่ใช้งานทั่วไป โดยมีลักษณะเป็นเกลียวสำหรับยึดเข้ากับสายลมหรือท่อส่งลม
• ข้อต่อ Fitting แบบแคมป์เลส เป็นข้อต่อ Fitting ที่ใช้งานง่าย โดยมีลักษณะเป็นข้อต่อที่ยึดเข้ากับสายลมหรือท่อส่งลมด้วยแคมป์เลส
• ข้อต่อ Fitting แบบข้อต่อเร็ว เป็นข้อต่อ Fitting ที่ใช้งานสะดวก โดยมีลักษณะเป็นข้อต่อที่เชื่อมต่อกับสายลมหรือท่อส่งลมได้อย่างรวดเร็ว

การเลือกข้อต่อ Fitting Pneumatic

การเลือกข้อต่อ Fitting Pneumatic ควรพิจารณาปัจจัยต่อไปนี้

• ชนิดของอุปกรณ์นิวเมติกส์ อุปกรณ์นิวเมติกส์แต่ละชนิดจะมีขนาดและเกลียวที่แตกต่างกัน ดังนั้นจึงควรเลือกข้อต่อ Fitting Pneumatic ให้เหมาะสมกับอุปกรณ์นิวเมติกส์
• แรงดันลม แรงดันลมที่ใช้ในระบบนิวเมติกส์จะมีค่าแตกต่างกัน ดังนั้นจึงควรเลือกข้อต่อ Fitting Pneumatic ที่ทนแรงดันลมได้เพียงพอ
• สภาพแวดล้อมการใช้งาน สภาพแวดล้อมการใช้งานอาจมีความชื้นหรือสารเคมี ดังนั้นจึงควรเลือกข้อต่อ Fitting Pneumatic ที่ทนต่อสภาพแวดล้อมดังกล่าว

การดูแลรักษาข้อต่อ Fitting Pneumatic

ข้อต่อ Fitting Pneumatic ควรได้รับการดูแลรักษาอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน โดยควรทำความสะอาดและทาน้ำมันหล่อลื่นเป็นประจำ

สรุป

โดยสรุปแล้ว Fitting มี 2 ประเภท ได้แก่ ฟิตติ้งสำหรับท่อ และ ฟิตติ้งสำหรับใช้งานกับอุปกรณ์นิวเมติกส์ โดยแต่ละประเภทมีหลากหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับจุดประสงค์ของผู้ใช้งาน นอกเหนือจากข้อต่อที่เราได้นำเสนอไปข้างต้น ยังมีข้อต่ออีกหลายรูปแบบที่ถูกใช้ในงานอุตสาหกรรม

เลือกดู Fitting ทั้งหมดของเรา