บอลวาล์ว คืออะไร ? มีกี่ประเภทพร้อมแนะนำแหล่งซื้อ | Ball Valves

หนึ่งในประเภทวาล์วที่เรียกได้ว่าเป็นพื้นฐานในงานอุตสาหกรรมและในครัวเรือนก็คือบอลวาล์ว วาล์วสำคัญที่มีการทำงานไม่ซับซ้อน ช่วยออกแบบและควบคุมการผลิต การใช้งานของไหลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในภาคครัวเรือนเราอาจเคยได้ยินผู้ใช้เรียกติดปากว่า “ก๊อกน้ำ” นั่นเองครับ ในบทความนี้ปาโก้ จะมาอธิบายว่า Ball Valve คืออะไร หลักการทำงาน ทิศทางการไหล ขนาดของบอลวาล์ว วัสดุ ยี่ห้อ และแนะนำแหล่งสั่งซื้อบอลวาล์วคุณภาพ หากพร้อมแล้วไปรู้จักกับบอลวาล์วกันเลยครับ

บอลวาล์ว (Ball valves) คืออะไร ?

Ball Valves คือ วาล์วที่ควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซโดยใช้ลูกบอลทรงกลมที่มีรูตรงกลางเป็นตัวปิดกั้นการไหลของของเหลวหรือก๊าซ

ชื่อภาษาอังกฤษ : Ball Valves  ชื่อภาษาไทย : บอลวาล์ว, ก๊อกน้ำ

ส่วนประกอบ บอลวาล์ว ball valves

ภาพที่ 1 : ส่วนประกอบของบอลวาล์ว

บอลวาล์วประกอบด้วย(ภาพที่ 1) ลูกบอลทรงกลมที่มีรูตรงกลาง(Ball), แกน(Stem), ก้านบิด(Leaver), และบ่ายึดลูกบอล(Ball Seats) โดยลูกบอลจะวางอยู่ระหว่างบ่ายึดทั้ง 2 ข้างและมีก้านบิดที่เชื่อมต่อกับกลไกการทำงาน เมื่อทำการหมุนก้านลูกบอลจะหมุนตามไปด้วย โดยตำแหน่งของลูกบอลจะเป็นตัวควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซให้ปิดกั้นหรือไหลผ่านได้(ตามภาพที่ 2)

บอลวาล์ว-ball-valves

ภาพที่ 2 : แอนิเมชั่นแสดงการทำงานของบอลวาล์ว

ประเภทของบอลวาล์ว

บอลวาล์วแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่

  • บอลวาล์วแบบรูเต็ม (Full Port Ball Valve) : รูของลูกบอลมีขนาดเท่ากับขนาดของท่อ มักใช้สำหรับควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซที่มีอัตราการไหลสูง
  • บอลวาล์วแบบรูลด (Reduced Port Ball Valve) : รูของลูกบอลมีขนาดเล็กกว่าขนาดของท่อ มักใช้สำหรับควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซที่มีอัตราการไหลต่ำ
ความต่างระหว่าง ball valve full bore reduce bore

ภาพที่ 3: ความแตกต่างระหว่าง Full bore กับ Reduce bore

บอลวาล์ว 1 ชิ้น, 2 ชิ้น, 3 ชิ้น (Ball valve 1pc, 2pc and 3pc)

การเรียกบอลวาล์วแบบนี้เป็นการเรียกในวงการอุตสาหกรรม เนื่องจาก Ball valve ที่ถูกนำมาติดตั้งในโรงงานมีการออกแบบเพื่อให้ง่ายต่อการติดตั้งเข้ากับหน้าแปลน ผู้ผลิตจึงแบ่งบอลวาล์ว 1 ตัวออกเป็นหลายส่วน เป็นที่มาของการเรียกบอลวาล์ว 1 ชิ้น 2 ชิ้น และ 3 ชิ้น โดยมีความแตกต่างกันดังนี้

  • Ball valve 1 pc : บอลวาล์ว 1 ชิ้น ตัววาล์วจะไม่มีรอยต่อ นิยมใช้กับวาล์วขนาดเล็ก เช่น 1/2″ – 1″ ส่วนใหญ่ติดตั้งแบบเกลียว โอกาสรั่วซึมน้อย
  • Ball valve 2 pc : บอลวาล์ว 2 ชิ้น ตัววาล์วจะถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วน นิยมใช้กับวาล์วขนาดใหญ่หรือจำเป็นต้องติดตั้งโดยการเชื่อมหรือติดตั้งโดยใช้หน้าแปลนกับท่อ 1 ด้าน
  • Ball valve 3 pc : บอลวาล์ว 3 ชิ้น ตัววาล์วจะถูกแบ่งออกเป็น 3 ส่วน โดยนิยมใช้ทั้งวาล์วขนาดเล็กและใหญ่ ส่วนใหญ่เลือกใช้วาล์วแบบนี้เพราะจำเป็นต้องเชื่อมหรือวาล์วด้วยหน้าแปลนกับท่อทั้ง 2 ด้าน

วิดีโออธิบาย : รู้ก่อนซื้อ เปรียบเทียบบอลวาล์ว 1 ชิ้น 2 ชิ้น 3 ชิ้น

ทิศทางการไหลของบอลวาล์ว

โดยทั่วไปบอลวาล์วจะมีทิศทางการไหลอยู่ 2 แบบ ได้แก่ 2 ทาง และ 3 ทาง โดยบอลวาล์ว 2 ทาง และ 3 ทาง ต่างกันที่จำนวนทิศทางการไหลของของเหลวหรือก๊าซ โดยบอลวาล์ว 2 ทาง มีทิศทางการไหลเพียง 2 ทิศทาง คือ ปิด และเปิด ในขณะที่บอลวาล์ว 3 ทาง มีทิศทางการไหล 3 ทิศทาง คือ ปิด ปล่อยออก และปล่อยออกทั้งสองทาง

บอลวาล์ว 2 ทาง

Design Ball valve LL1161

ภาพที่ 4: ตัวอย่างบอลวาล์ว 2 ทาง

บอลวาล์ว 2 ทาง พบได้ทั่วไป มักใช้สำหรับเปิดหรือปิดการไหลของของเหลวหรือก๊าซ โดยลูกบอลจะหมุน 90 องศาเพื่อเปลี่ยนตำแหน่งจากปิดเป็นเปิด หรือจากเปิดเป็นปิด

บอลวาล์ว 3 ทาง (3Ways ball valve)

Design Ball valve LL1280

ภาพที่ 5: ตัวอย่างบอลวาล์ว 3 ทาง

บอลวาล์ว 3 ทาง มักใช้สำหรับเปลี่ยนทิศทางการไหลของของเหลวหรือก๊าซ โดยลูกบอลจะหมุน 180 องศาเพื่อเปลี่ยนตำแหน่งจากปิดเป็นปล่อยออก หรือจากปล่อยออกเป็นปล่อยออกทั้งสองทาง ซึ่งแบบ 3 ทางสามารถแบ่งแยกย่อยเป็น 2 รูปแบบ คือ รูปแบบ L-Port และ รูปแบบ T-Port

ภาพที่ 6.1 : ตัวอย่างของบอลวาล์ว 3 ทาง L-Port

ภาพที่ 6.2 : ตัวอย่างของบอลวาล์ว 3 ทาง T-Port

วัสดุของบอลวาล์ว

วัสดุของบอลวาล์วขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น ประเภทของของเหลวหรือก๊าซที่จะใช้ อุณหภูมิและความดันของของเหลวหรือก๊าซ และความทนทานที่ต้องการโดยวัสดุทั่วไปที่ใช้ทำบอลวาล์ว ได้แก่

  • บอลวาล์วทองเหลือง : ทนทานและราคาไม่แพง มักใช้สำหรับของเหลวหรือก๊าซที่มีอุณหภูมิและความดันต่ำ
  • บอลวาล์วสแตนเลส : ทนทานต่อการกัดกร่อนและอุณหภูมิสูง มักใช้สำหรับของเหลวหรือก๊าซที่มีอุณหภูมิและความดันสูง
  • บอลวาล์วพลาสติก : ส่วนใหญ่จะใช้เป็นพลาสติก uPVC เพราะมีน้ำหนักเบาและราคาไม่แพง มักใช้สำหรับของเหลวหรือก๊าซที่มีอุณหภูมิและความดันต่ำ

ตัวอย่างวัสดุของบอลวาล์ว

  • บอลวาล์วสำหรับน้ำประปา มักทำจากทองเหลืองหรือสแตนเลส
  • บอลวาล์วสำหรับน้ำมันและก๊าซ มักทำจากสแตนเลส
  • บอลวาล์วสำหรับสารเคมี มักทำจากสแตนเลสหรือพลาสติก

ข้อควรพิจารณาในการเลือกวัสดุของบอลวาล์ว

  • ประเภทของของเหลวหรือก๊าซที่จะใช้ ของเหลวหรือก๊าซบางชนิดอาจกัดกร่อนวัสดุบางชนิด การเลือกวัสดุที่ทนต่อการกัดกร่อนจึงมีความสำคัญ
  • อุณหภูมิและความดันของของเหลวหรือก๊าซ วัสดุบางชนิดอาจทนต่ออุณหภูมิและความดันได้สูง การเลือกวัสดุที่ทนต่ออุณหภูมิและความดันที่เหมาะสมจึงมีความสำคัญ
  • ความทนทานที่ต้องการ วัสดุบางชนิดมีความทนทานมากกว่าวัสดุบางชนิด การเลือกวัสดุที่มีความทนทานที่ต้องการจึงมีความสำคัญ

ข้อดีและข้อเสีย

การเลือกใช้งานบอลวาล์วมีข้อดีและข้อเสียดังนี้

ข้อดีของบอลวาล์ว

  • ใช้งานง่าย
  • ทนทาน
  • ทนต่อการกัดกร่อน
  • ใช้งานได้หลากหลาย

ข้อเสียของบอลวาล์ว

  • ทำให้เกิดการสูญเสียแรงดัน หรือ Pressure Drop
  • ไม่สามารถปิดสนิทได้ 100%
  • อาจไม่เหมาะกับการใช้งานที่ต้องเร่ง-หรี่ของไหล

สรุป

บอลวาล์วถือเป็นอีกตัวเลือกที่ดีในการวางระบบท่อ ด้วยความใช้ง่าย ราคาไม่แพง รวมถึงมีตัวเลือกให้ใช้งานในรูปแบบที่แตกต่างกันอย่างเช่น บอลวาล์ว 2 ทาง หรือ 3 ทาง วัสดุทองเหลือง สแตนเลส หรือพลาสติก ทำให้ผู้ใช้สามารถออกแบบระบบท่อได้ยอ่างมีประสิทธิภาพ หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ให้กับผู้อ่านทุกท่านครับ

จำหน่ายบอลวาล์วโดย บริษัท ปาโก้ เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด

เรามีบอลวาล์วให้เลือกหลายประเภทรวมถึงหลายยี่ห้อ เช่น Ball valve KITZ, Arita, WELL และยี่ห้ออื่น ๆ อีกมากมาย

แสดงความคิดเห็น

"ความต้องการของคุณ คือหน้าที่ของเรา"

เกี่ยวกับเรา

บริษัท ปาโก้ เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด เราเป็นผู้นำเข้าเครื่องมือวัด เช่น Pressure gauge, Flow meter รวมถึงอุปกรณ์นิวเมติกส์อย่าง Actuators 

ติดต่อเรา

บทความล่าสุด

ติดตามเรา

วิดีโอล่าสุดจาก ปาโก้ เอ็นจิเนียริ่ง

ประกาศจาก ปาโก้ เอ็นจิเนียริ่ง

หยุดทำการ ในวันที่
29 ธ.ค. ถึง 2 ม.ค. เปิดทำการปกติ 3 ม.ค. 2567